Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)
Η αρχαία Κόρινθος αποτελεί ένα ιστορικό σταυροδρόμι πολιτισμών, έχοντας υποστεί πολλαπλές επιρροές και αλλαγές μέσα στο πέρασμα των αιώνων. Ο Arn Strohmeyer επισκέφθηκε τον αρχαιολογικό χώρο για χάρη του diablog.eu και μας ταξιδεύει στην αρχαία πόλη.
«Ου παντός πλειν ες Κόρινθον» έλεγαν οι αρχαίοι. Με άλλα λόγια, ότι αυτή η πόλη δεν είναι για κάθε βαλάντιο, μιας και η Κόρινθος, χτισμένη πάνω στον ισθμό μεταξύ Κορινθιακού και Σαρωνικού Κόλπου, ήταν γνωστή για την τρυφηλή ζωή και τον αμύθητο πλούτο των κατοίκων της – αλλά και για τις τσουχτερές της τιμές. Γι’ αυτό και ήταν συνετό ο μέσος αρχαίος πολίτης να αποφεύγει την πλούσια αυτή εμπορική μητρόπολη. Ευτυχώς, αυτό δεν ισχύει πια στις μέρες μας˙ αντίθετα, οι επισκέπτες σήμερα είναι καλοδεχούμενοι. Η ερειπωμένη πόλη προσελκύει επισκέπτες από κάθε γωνιά της γης – και αυτό προς όφελος της σύγχρονης Κορίνθου, που είναι χτισμένη λίγα μόνο χιλιόμετρα βορειότερα της αρχαίας πόλης.
Αλλά ο πραγματικός πόλος έλξης της περιοχής είναι, φυσικά, η ερειπωμένη αρχαία Κόρινθος με αποκορύφωμα τον δωρικό ναό του Απόλλωνα που ανεγέρθηκε μεταξύ 550 και 520 π.Χ. Επτά από τους μονολιθικούς κίονές του στέκουν ακόμα όρθιοι, γεγονός εντυπωσιακό αν λάβει κανείς υπόψη την πολυτάραχη ιστορίας αυτής της πόλης. Απόδειξη είναι ότι ο ναός του Απόλλωνα και το θέατρο είναι τα τελευταία απομεινάρια της αρχαιοελληνικής εποχής. Αγναντεύοντας σήμερα από το ύψος του ναού τα ερείπια της αρχαίας πόλης, αποκτάς την εντύπωση που είχαν μάλλον και οι αρχαίοι επισκέπτες της Κορίνθου όταν αυτή ήταν πρωτεύουσα της ρωμαϊκής επαρχίας της Αχαΐας. Η θέα από αυτόν το λόφο του ναού προς το φόρουμ, τα καταστήματα, τις ιερές κρήνες, τα λουτρά, τις αγορές, την πλατεία του δικαστηρίου, το θέατρο και το ωδείο, είναι μια πολύχρωμη, αλλά εξίσου ζοφερή και παρηκμασμένη ματιά μέσα από το καλειδοσκόπιο της ιστορίας. Από αυτά που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη είναι δύσκολο να φανταστείς τα όσα διαδραματίστηκαν εδώ στο πέρασμα αιώνων και χιλιετηρίδων.
Όταν η Αχαϊκή Συμπολιτεία, μέλος της οποίας ήταν και η Κόρινθος, κήρυξε τον πόλεμο στη Σπάρτη, οι ρωμαϊκές λεγεώνες υπό τις διαταγές του ύπατου Λεύκιου Μόμμιου κατέλαβαν –μετά την ήττα των Ελλήνων στον Ισθμό το 146 π.Χ.– την πόλη και την κατέστρεψαν εκ βάθρων. Ο ανδρικός πληθυσμός εξοντώθηκε, ενώ γυναίκες και παιδιά οδηγήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα. Ο Ιούλιος Καίσαρας μόλις το 44 π.Χ. εποίκησε ξανά την πόλη με Ρωμαίους απελεύθερους. Έτσι η Κόρινθος έγινε μια ρωμαϊκή αποικία, όπου ομιλούταν τα λατινικά. Ταυτόχρονα αποτέλεσε το διοικητικό κέντρο της ρωμαϊκής επαρχίας της Αχαΐας. Τα ανασκαμμένα αρχαία που βλέπουμε σήμερα προέρχονται από την εποχή αυτή, όταν η πόλη έζησε μια δεύτερη άνθηση.
Η περιγραφή της ταραχώδους ιστορίας της Κορίνθου θα μπορούσε να γεμίσει τόμους ολόκληρους. Η ιστορία της περέμεινε συνδεδεμένη με την ευρύτερη παγκόσμια ιστορία. Ο πλούτος της, ο οποίος προερχόταν από το εμπόριο προϊόντων μπρούτζου, πηλού και αρωματοποιίας, πορφύρας και υφασμάτων, προσέλκυε μαγικά ξένους ηγεμόνες. Βίαιες συγκρούσεις και πόλεμοι αποτελούσαν για τους Κορίνθιους σχεδόν τον κανόνα, μια και η περιζήτητη στρατηγική θέση της πόλης τους την έκανε μήλον της Έριδος.
Στην αρχαιότητα εναλλάσσονταν στην εξουσία βασιλιάδες, τύραννοι και ευγενείς – αργότερα και δημοκράτες. Οι συχνές διαμάχες της Κορίνθου με την εμπορική ανταγωνίστρια Αθήνα οδήγησαν το 431 π.Χ. στην έκρηξη του Πελοποννησιακού Πολέμου. Αργότερα ο Φίλιππος της Μακεδονίας ένωσε στο συνέδριο της Κορίνθου τους Έλληνες και πολιτικά. Μετά τη δολοφονία του ο γιος του Αλέξανδρος, ο μετέπειτα Μέγας, συγκρότησε εδώ τη συμμαχία των ελληνικών πόλεων εναντίον των Περσών.
Όσοι μεταγενέστεροι πήραν την πόλη στην κατοχή τους έφεραν καταστροφές, δολοφονίες και εκδιώξεις. Μετά τους Μακεδόνες ακολούθησαν οι Αιγύπτιοι, οι Σπαρτιάτες, οι Ρωμαίοι, οι Βησιγότθοι, οι Σλάβοι, οι Βυζαντινοί, οι Φράγκοι, οι Ιωαννίτες Ιππότες, οι Ενετοί, οι Τούρκοι – και στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι Γερμανοί. Στην Επανάσταση του ΄21 η Κόρινθος έπαιξε σημαντικό ρόλο, μια και προβλεπόταν να γίνει πρωτεύουσα του νεώτερου ελληνικού κράτους. Εκτός των ξένων κατακτητών η Κόρινθος είχε όμως πάντοτε να αντιμετωπίσει και έναν άλλον ισχυρό αντίπαλο: τους συνεχείς σεισμούς που έπλητταν την πόλη. Στα μέσα του 19ου αιώνα ανάγκασαν τους Κορινθίους να εγκαταλείψουν την αρχαία πόλη και να μεταφερθούν στα παράλια.
Η δεκαοκτάμηνη παρουσία του Αποστόλου Παύλου στην Κόρινθο του εξασφάλισε μιαν εξέχουσα θέση στη θρησκευτική ιστορία. Το ιεραποστολικό του ταξίδι τον έφερε εκεί το 50 μ.Χ., όπου επιζήτησε να ιδρύσει μια θρησκευτική κοινότητα. Αντιμετώπισε ωστόσο τη μαζική αντίσταση των ντόπιων Εβραίων. Λόγω της αναταραχής που δημιουργήθηκε κλήθηκε στο δικαστήριο, το βήμα του οποίου σώζεται μέχρι τις μέρες μας. Πάραυτα η αποστολική του δράση στην Κόρινθο ήταν επιτυχής. Αργότερα έγραψε στην Έφεσο τις επιστολές του προς Κορινθίους που περιλαμβάνονται στην Καινή Διαθήκη. Χρόνια αργότερα επισκέφτηκε την Κόρινθο επανειλημμένα.
Ο Ακροκόρινθος είναι ένας απότομος βράχος ύψους 575 μέτρων που ως ακρόπολη δεσπόζει της Αρχαίας Κορίνθου. Η ανάβαση στη ζέστη του καλοκαιριού μπορεί να είναι επίπονη, αλλά ανταμείβει τον επισκέπτη με την υπέροχη πανοραμική θέα προς τον Παρνασσό στα βόρεια, τον Κορινθιακό και τον Ισθμό στα βορειοανατολικά και τον Σαρωνικό. Στην αρχαιότητα ένα τείχος συνέδεε την πόλη με τον Ακροκόρινθο. Σήμερα στην κορυφή του υψώνεται ένας πύργος της Οθωμανικής εποχής. Στην αρχαιότητα υπήρχε στην ίδια θέση μεταξύ του 5ου και του 4ου αιώνα π.Χ. ένας ναός της Αφροδίτης, της θεάς του έρωτα. Λέγεται ότι μέχρι την Ελληνιστική εποχή υπηρετούσαν εδώ χιλιάδες ιερόδουλες. Μεταξύ των επιστημόνων δεν υπάρχει ωστόσο ομοφωνία εάν η πληροφορία αυτή αποτελεί ιστορικό γεγονός ή απλά μια λαϊκή εικασία.
Τον δεύτερο αιώνα μ.Χ. ο γεωγράφος και ιστοριογράφος Παυσανίας περιηγήθηκε ανά την Ελλάδα και περιέγραψε σχολαστικά όλα τα αρχιτεκτονικά και καλλιτεχνικά επιτεύγματα της αρχαιότητας. Πρέπει να είχε την ανησυχία ότι στο μέλλον θα κατέρρεαν οι απανταχού κίονες – οι φόβοι του δυστυχώς επιβεβαιώθηκαν. Κατά τη δική μας περιήγηση στην Αρχαία Κόρινθο ο Βρετανός διευθυντής της ανασκαφής, ο αρχαιολόγος Guy Sanders, εξέφρασε παρόμοιες σκέψεις. Φοβάμαι, μας είπε, ότι οι επόμενες γενιές ενδεχομένως να μην ενδιαφέρονται για τη μελέτη της ιστορίας. Μήπως λοιπόν οδεύουμε ακάθεκτα προς μια εποχή που δεν θα κατανοεί πια τις απαρχές μας, τα σημεία και τα σύμβολα, το ύφος και τα περιεχόμενα των προγενεστέρων περιόδων; Ελλοχεύει άραγε ο κίνδυνος εγκατάλειψης αρχαιολογικών χώρων, όπως αυτού της Αρχαίας Κορίνθου;
Κείμενο και φωτογραφίες: Arn Strohmeyer, Μετάφραση: Α. Τσίγκας.
Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)