Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)
Το diablog.eu συναντήθηκε με τον Ραλφ Ρ. Όλερτς ο οποίος συνεργάζεται ως συνθέτης πολλά χρόνια με την Τούλα Λιμναίου και το χορευτικό της συγκρότημα. Στις 15 Μαΐου 2015 μπορείτε να ζήσετε την πρεμιέρα του νέου έργου «la salle» στο διατηρητέο πλινθόκτιστο κτίσμα ενός πρώην αστυνομικού τμήματος στη συνοικία Πρέντσλαουερ Μπέργκ του Βερολίνου.
Το συγκρότημα cie. toula limnaios ξεκινά τη νέα σεζόν με μια πρεμιέρα εμπνευσμένη από το καθοριστικό ανθρώπινο συναίσθημα της νοσταλγίας. Προσδιορισμένη από μια έντονη αναζήτηση, απορρέει από ένα ισχυρό εσωτερικό κίνητρο ή ακόμα και πίεση. Έτσι μπορεί να είναι έκφραση τόσο συγκεκριμένης ανάγκης όσο και υφιστάμενης δυσκολίας, ελπίδας και ορμής, επιθυμίας και λαχτάρας, συχνά ακόρεστης …
Στη νέα παραγωγή η σκηνή μετατρέπεται σε αίθουσα χοροεσπερίδων. Η παρακμιακή γοητεία τού διατηρητέου κτιρίου παγιδεύει αναμνήσεις, καημούς και όνειρα. Εν μέσω του κοινού συναπαντά ένας κύκλος τεσσάρων ζευγαριών. Οι θεατές, πολύ κοντά και μέσα στα δρώμενα, γίνονται συνεργοί των χορευτών, η μοίρα των οποίων μιλά βαθιά μέσα από τα σώματά τους.
Συναντούν τους ανθρώπους αυτούς σε ένα χώρο των ονείρων, όπου ο χορός γίνεται παρόρμηση, παρόρμηση ζωής. Με μια πολυδιάστατη δύναμη εικονογράφησης και αισθημάτων, γεμάτη πόνο, μελαγχολία, πόθο και αισθησιακές αποχρώσεις, προσπαθούν να αντλήσουν μέσα από μιαν αδιάκοπη αναζήτηση στιγμές ευτυχίας.
Ξεκινώ αμέσως με μια προσωπική ερώτηση: Η αλληλεπίδραση μεταξύ μουσικής και κίνησης στα κομμάτια σας έχει να κάνει με τη σχέση σας ως ζευγάρι; Γνωρίζετε πολύ καλά ο ένας τον άλλον, ξέρετε τι σκέφτεται και τι αισθάνεται ο άλλος όταν συνθέτει ή χορογραφεί. Πώς λειτουργεί η επαγγελματική σας συνεργασία;
Λοιπόν, αυτό είναι ένα μυστήριο. Είμαστε ζευγάρι εδώ και είκοσι χρόνια. Έχουμε εργαστεί κι οι δυο μας τόσο ανεξάρτητα όσο και με άλλους. Αλλά με την Τούλα λειτουργεί πολύ απλά μια μη-λεκτική κατανόηση, μια αγάπη για την εργασία του άλλου, ανεξάρτητα από την αμοιβαία αγάπη. Σημασία έχει ο μεγάλος σεβασμός που νοιώθουμε για τον άλλον και η περιέργεια. Τσακωνόμαστε πολύ γύρω απ΄ αυτά που δημιουργούμε. Αυτό μας κρατάει φρέσκους, μας κρατάει ξύπνιους. Είμαστε κι οι δύο μας θαρραλέοι, αμφισβητούμε τα πράγματα ξανά και ξανά, κι αυτό κάνει τη συνεργασία μας συναρπαστική. Αγαπώ την αλληλεπίδραση χορού και μουσικής πολύ περισσότερο από την αλληλεπίδραση μουσικής και ηθοποιίας. Οι χορευτές μιλάμε λιγότερο. Αυτό σημαίνει ότι έχω την ευκαιρία να χρησιμοποιώ τη μουσική όπως νομίζω καλύτερα.
Τώρα θα κάνω μια πολύ γενικευμένη εξίσωση: Μουσική ίσον διανόηση και χορός ίσον αισθησιασμός. Έρχομαι στο θέμα αυτό γιατί η τέχνη της μουσικής σύνθεσης είναι πολύ κοντά στα μαθηματικά, απλά να σκεφτείς το σημειογραφικό σύστημα της μουσικής. Πώς το βρίσκεις αυτό;
Δεν είμαι καθόλου σύμφωνος. Η μουσική είναι η πλέον συναισθηματική έκφραση του ανθρώπου γενικά, σκέψου μόνο και μόνο την ανθρώπινη φωνή όταν τραγουδά ή μιλά. Η μουσική είναι σε υψηλότατο βαθμό συναισθηματική! Σκέψου το ρυθμό του χτύπου της καρδιάς. Ο χορός είναι εξίσου διανοητικός με τη μουσική.
Πώς προκύπτουν τα έργα σας: από τη μουσική, από μια ιδέα, από μια κίνηση ή από ένα συναίσθημα;
Ξεκινά με ιδέες που μπορεί να πηγάζουν από τη λογοτεχνία ή από εικόνες. Ή κάτι κοινωνικό που συμβαίνει και που μας αγγίζει ή μας αφορά. Αλλά μπορεί επίσης να είναι και κάτι το αφηρημένο. Αυτό ποικίλλει πολύ. Μια από τις αρχές της εργασίας μας είναι να εργαζόμαστε συγχρόνως και παράλληλα. Δεν είναι λοιπόν η μουσική ή η χορογραφία που έρχεται πρώτη, και οι δύο δημιουργούνται ταυτόχρονα. Είμαι σχεδόν κάθε μέρα στις πρόβες και συνθέτω στον χώρο που γίνονται. Βρισκόμαστε σε συνεχή επαφή κι έτσι δημιουργείται μια αισθησιακή, βιωματική εγγύτητα.
Θα μπορούσε να εκλάβει κανείς το έργο σας ως ελληνογερμανική συνεργασία. Υπάρχει σύγκρουση των νοοτροπιών;
Στην κομπανία μας έχουμε οκτώ διαφορετικές εθνικότητες και επιπλέον πολλών ειδών νοοτροπίες. Όσον αφορά την ελληνογερμανική υφή τού έργου μας ειλικρινά δεν το έχουμε σκεφτεί μέχρι τώρα. Είναι πάντα εποικοδομητική και αναζωογονητική το συναπάντημα ανθρώπων από διαφορετικά οικογενειακά υπόβαθρα και κοινωνικοποιήσεις. Δεν αποτελεί ωστόσο προϋπόθεση.
Πόσο έντονη είναι για σένα η συνεργασία με τους χορευτές; Σε επηρεάζουν στη δημιουργία μουσικών ιδεών;
Και ναι και όχι. Κάθε νέο μουσικό κομμάτι είναι σαν να βάζω τον εαυτό μου να αντιδράσει σε μια επίκαιρα ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα μουσική πρόκληση. Φυσικά και με επηρεάζει η αγάπη των χορευτών για την κίνηση και την εργασία τους. Αντίστοιχα επηρεάζω κι εγώ πολύ την εξέλιξη της χορογραφίας.
Ποιά είναι η διαφορά για έναν συνθέτη, εάν γράφει μουσική για μια όπερα ή ένα κουαρτέτο εγχόρδων, για ένα ραδιοφωνικό πρόγραμμα ή ένα έργο ραδιοφωνικού θεάτρου; Πώς λειτουργεί αυτό σε ένα κομμάτι χοροθεάτρου;
Πρέπει να λάβεις σοβαρά υπόψη σου τον χρόνο, μια και η μουσική πρέπει να αφήνει περιθώρια για την αισθησιακή εμπειρία της οπτικής εικόνας. Η σύνθεση μιας συναυλίας είναι πολύ πιο συμπυκνωμένη όσον αφορά τις μουσικές ιδέες. Όταν συνθέτεις για το χοροθέατρο χρειάζεσαι περισσότερο χρόνο για τις μουσικές σου ιδέες, πρέπει να τις αναπτύσσεις με πιο αργούς ρυθμούς. Γιατί όταν εργάζεσαι με έντονα συμπυκνωμένη μουσική, υπάρχει η περίπτωση η χορευτική κίνηση να συμπεριφερθεί τελείως διαφορετικά. Ο χορός να είναι πολύ αργός και η μουσική πολύ γρήγορη, για παράδειγμα. Προσπαθούμε να αποφύγουμε να «επεξηγούμε» ο ένας τον άλλον. Αυτό που λέω μουσικά δεν πρέπει αναγκαστικά να διαδραματίζεται και στη σκηνή, και αντίστροφα. Αυτό κάνει και τα δύο, χορό και μουσική, βιώσιμα και ανεξάρτητα το ένα από το άλλο. Και έτσι υπάρχει μια ιδιαίτερα πλούσια έκφραση, μια και ο χορός μιλά διαφορετικά από τη μουσική.
Υπάρχει άμεση σχέση στη μουσική ανάμεσα στο σώμα και στον ήχο, για παράδειγμα στο τραγούδι ή παίζοντας ένα μουσικό όργανο. Πώς είναι αυτό στην περίπτωση της ηλεκτροακουστικής μουσικής; Είναι ασώματη;
Όχι, ακριβώς το αντίθετο. Ό,τι περνάει από την ακοή αποτελεί μια αισθησιακή εμπειρία. Αφομοιώνω διάφορα στοιχεία από το περιβάλλον μου – και τις κινήσεις των χορευτών βέβαια, που τις υποβάλλω σε κάποια περαιτέρω επεξεργασία. Παίζω επίσης μόνος μου διάφορα όργανα ή κάνω εγγραφή με άλλους μουσικούς και στη συνέχεια αλλάζω πάλι τη ακολουθία τους. Υπάρχουν και κομμάτια τα οποία παίζω ζωντανά. Για μένα είναι πολύ σημαντικό η μουσική, ακόμη κι αν έρχεται από τα ηχεία, να αποτελεί μια σωματική εμπειρία.
www.halle-tanz-berlin.de
“la salle”: Πρεμιέρα 15 Μαΐου 2015 στις 9 μ.μ.
Παραστάσεις: 16, 17, 21–24 και 28–31 Μαΐου 2015, πάντα στις 9 μ.μ.
Video “miles mysteries”: https://vimeo.com/119251222
Μια εκτενή συνέντευξη με την Τούλα Λιμναίου στα αγγλικά θα βρείτε στην ιστοσελίδα της δημοσιογράφου Κατερίνας Οικονομάκου που ζει στο Βερολίνο: www.berlininterviews.com.
Κείμενο: Michaela Prinzinger. Φωτό: cyan, buddy bartelsen
Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)