Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)
Το ούζο παράγεται σε όλη την Ελλάδα από μεγάλες, εν μέρει διεθνείς εταιρείες. Σε όλη την Ελλάδα; Όχι βέβαια! Μερικά μικρά αποστακτήρια αντιστέκονται ακόμα με επιτυχία σε αυτή την εξέλιξη. Για παράδειγμα η ποτοποιία Γάτσιος στην Ήπειρο. Ο Torsten Haselbauer επισκέφθηκε για το diablog.eu την οικογενειακή αυτή επιχείρηση.
«Δοκιμάστε το ούζο Γάτσιος», μου πρότεινε ένας ταβερνιάρης. «Είναι εύγευστο, έντονο και πικάντικο. Δεν καίει, η γεύση του είναι σχεδόν φρουτώδης.» Και, σαν να μην είχε κάνει αρκετή διαφήμιση, πρόσθεσε: «Το ούζο παράγεται εδώ κοντά. Είναι οικογενειακή επιχείρηση στην τέταρτη γενιά.» Όλ΄ αυτά ακούγονται πράγματι πολύ καλά, σκέφτηκα, αρκετά επιχειρήματα για να επισκεφτώ την ποτοποιία της οικογένειας Γάτσιου.
Ο Θωμάς Γάτσιος με περιμένει ήδη στην είσοδο του μικρού, σαν κουτί, εργοστασίου. Στο βάθος η καμπύλη του Άραχθου. Βρισκόμαστε κοντά στο Νεοχώρι της Ηπείρου, νότια της Άρτας. Εδώ διευθύνει ο Θωμάς Γάτσιος μαζί με τον αδελφό του Βαγγέλη την οικογενειακή επιχείρηση. «Φυσικά και είμαστε περήφανοι για την πορεία μας», λέει. Η ιστορία της οικογένειας Γάτσιου δεν είναι μόνο μεγάλη και συναρπαστική, αποτελεί ταυτόχρονα και εγγύηση ποιότητας.
Το 1878 ο Θανάσης Γάτσιος έφυγε από την Κωνσταντινούπολη και έφτασε κάποια στιγμή στο ιστορικό ορεινό χωριό Συρράκο στη δύσβατη Ήπειρο. Μαζί του είχε και τη συνταγή του ούζου, που στο εξής θα έφερε το όνομά του. Ο γερο-Γάτσιος αφοσιώθηκε αποκλειστικά στην τέχνη της απόσταξης – με όλο και μεγαλύτερη επιτυχία. Το μαρτυρούν τα πολυάριθμα μετάλλια και κιτρινισμένα από τον χρόνο αριστεία στους τοίχους των γραφείων της εταιρείας.
Η συνταγή, το δέσιμο με τον τόπο και η οικογενειακή επιχείρηση ήταν για γενιές οι σταθερές του τοπικού αποστακτηρίου. «Όταν ανέλαβα δεν θέλησα να αλλάξω εντελώς την επιχείρηση, αλλά ορισμένα πράγματα οπωσδήποτε», θυμάται ο Θωμάς Γάτσιος την εποχή που πήρε, μαζί με τον αδερφό του Βαγγέλη, τα ηνία της επιχείρησης. Τότε, το 2006, η εταιρεία είχε ήδη μετακομίσει από το Συρράκο στο Νεοχώρι. «Εκείνο τον καιρό κάναμε εξαγωγές μόνο σε δύο χώρες, συγκεκριμένα στη Γερμανία και το Ιράκ. Σήμερα είναι ήδη δεκατρείς», μας εξηγεί. Ως πτυχιούχος οικονομολόγος εκσυγχρόνισε την εταιρεία σε μεγάλο βαθμό. Ο μακρύς κατάλογος των χωρών όπου εξάγονται τα προϊόντα περιλαμβάνει τώρα και την Κίνα, την Αυστραλία και τη Ρωσία. Η Πολωνία σύντομα θα γίνει το νούμερο 14. «Οι διαπραγματεύσεις ήδη τρέχουν», μας αποκαλύπτει ο Θωμάς.
Δύο βάρδιες των 50 εργαζομένων παράγουν στο Νεοχώρι 6.000 φιάλες την ώρα. Δύο μηχανικοί παρακολουθούν τις σύγχρονες εγκαταστάσεις. Με τους αριθμούς αυτούς η επιχείρηση συγκαταλέγεται στη διαρθρωτικά μειονεκτική περιφέρεια της Άρτας ανάμεσα στους μεγαλύτερους εργοδότες. Η γκάμα των προϊόντων της εταιρείας έχει διευρυνθεί από καιρό. Το παραδοσιακό ούζο με τη γοργόνα στην ετικέτα συνοδεύεται από μπράντι, τσίπουρο και διάφορα λικέρ. «Το επόμενο βήμα μας είναι να επεκτείνουμε την επιφάνεια παραγωγής μας από 7.000 σε περίπου 12.000 τετραγωνικά μέτρα», μας λέει και ατενίζει ικανοποιημένος το διπλανό οικόπεδο. Εκεί θα στηθεί η νέα μονάδα παραγωγής. Εάν όλα πάνε καλά, θα αρχίσει η παραγωγή εκεί ήδη τον Ιανουάριο του 2021.
Παρά την εξαιρετική επιτυχία της καινοτόμου επιχείρησής τους οι αδελφοί Γάτσιου τονίζουν πάντα το οικογενειακό τους υπόβαθρο. Και έχουν κάθε λόγο. Σε όλη την Ελλάδα τα μικρά ιδιόκτητα αποστακτήρια ούζου κάνουν αγώνα επιβίωσης. Όλο και πιο συχνά τα «καταπίνουν» μεγάλοι παραγωγοί. Ο Θωμάς Γάτσιος πιστεύει ότι στην Ελλάδα οι οικογενειακές επιχειρήσεις αυτού του είδους δεν ξεπερνούν πια τις 50. «Ακόμα και στην περίπτωση που έχει επιβιώσει η επωνυμία της εταιρείας, έχουν πια τον λόγο οι ξένοι, οικονομικά ισχυροί επενδυτές», μας λέει. Αυτό το φαινόμενο έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια – το συναντάμε ακόμα και σε μεγάλους, παραδοσιακούς ουζοπαραγωγούς όπως τους επώνυμους της Λέσβου.
Ο Θωμάς Γάτσιος είδε τα σημεία των καιρών και κρατάει μυστική τη συνταγή του οικογενειακού ούζου. Κάπως σαν τους Ιταλούς παγωτοπαραγωγούς στη Γερμανία που κι αυτοί δεν αποκαλύπτουν τα συστατικά των προϊόντων τους. Το μόνο που μας εξομολογείται είναι, ότι «η ποιότητα των συστατικών, του γλυκάνισου, του κόλιαντρου και των διάφορων βοτάνων πρέπει να είναι εξαιρετική.» Και προσθέτει: «Κατά τη γνώμη μου, το ούζο πάει ιδιαίτερα με το ψάρι. Είναι επίσης ένα εξαιρετικό απεριτίφ, „ανοιχτήρι“ της όρεξης. Αλλά ουσιαστικά πίνεται παντού και πάντα». Το λέει και γελάει στο τέλος της περιήγησής μας στο εργοστάσιο Γάτσιου.
Κείμενο και φωτογραφίες: Torsten Haselbauer. Μετάφραση: Α. Τσίγκας. Περισσότερες πληροφορίες: www.gatsios-distillery.com.
Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)