Η Λέσβος στο επίκεντρο της κλασικής μουσικής

Συνέντευξη με τις αδελφές Κυβέλη και Δανάη Ντέρκεν

Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)

Στον Μόλυβο της Λέσβου πραγματοποιείται 16 με 19 Αυγούστου 2016 το 2ο Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου (ΔιΦεΜΜ). Με τις δύο εξαίρετες εμπνεύστριες και διοργανώτριες Κυβέλη και Δανάη Ντέρκεν μίλησε η Μιχαέλα Πρίντσιγκερ για τα πλαίσια του φεστιβάλ και τα μελλοντικά τους σχέδια.

Kiveli und Danae Doerken
Κυβέλη και Δανάη Ντέρκεν, ©Amanda Holmes

Σε αντίθεση με άλλα ελληνικά νησιά η Λέσβος βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των διεθνών μέσων ενημέρωσης – που περιορίζεται ωστόσο στην πολιτική αναφορά. Στις αρχές Απριλίου η Κυβέλη και η Δανάη –συνοδευόμενες από ένα μέρος της ομάδας του φεστιβάλ και τη δραστήρια και αφοσιωμένη μητέρα τους– έκαναν στο πολιτιστικό κέντρο Radialsystem του Βερολίνου και στο Ωδείο Clara Schumann του Ντίσελντορφ μια αναδρομή στο πρώτο φεστιβάλ κλασικής μουσικής στον Μόλυβο, εξετάζοντας συγχρόνως τις προοπτικές για το δεύτερο. Στο πλαίσιο αυτό παρουσιάστηκε το ντοκιμαντέρ του Βαγγέλη Ευθυμίου «Μεταμορφώσεις» με θέμα το περσινό φεστιβάλ. Το τρέιλερ του ντοκιμαντέρ μπορείτε να το βρείτε εδώ:

YouTube

Mit dem Laden des Videos akzeptieren Sie die Datenschutzerklärung von YouTube.
Mehr erfahren

Video laden

Τον Αύγουστο του 2016 το φεστιβάλ θα έχει τον τίτλο «Crossroads», σταυροδρόμια. Κεντρικό θέμα του 2015 ήταν η δυνατότητα της κατά καιρούς μεταβολής και εκ νέου ανακάλυψης του εαυτού μέσα από την τέχνη, ενώ φέτος το θέμα θα είναι όχι μόνο τα σταυροδρόμια των πολιτισμών, αλλά και εκείνα των επίκαιρων πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων. Οι δύο ιδρύτριες θέλουν να εξετάσουν τις δυνατότητες της κλασικής μουσικής να καταδείξει νέες προοπτικές για την εξαίσια αλλά συνάμα και ταλαιπωρημένη από τα γεγονότα Λέσβο.

Blick von oben auf Molyvdos
Μόλυβος, ©Παντελής Θωμαίδης

Πώς σήμερα μπορούν να πάνε μαζί το πρόβλημα των προσφύγων (και ο φθίνων αριθμός των τουριστών που προβληματίζει το νησί) και η κλασική μουσική;

Κυβέλη: Από μικρές ερχόμασταν στη Λέσβο. Η αδελφή μου η Δανάη κι έχω διαπιστώσαμε ότι στη Λέσβο η κλασική μουσική είναι λίγο-πολύ άγνωστη. Αλλά ήμασταν σίγουρες ότι το νησί είναι ένα φανταστικό μέρος για τη μουσική αυτή. Αυτό ήταν και το κίνητρό μας: να φέρουμε την κλασική μουσική σε ένα μέρος όπου μέχρι τώρα ήταν σχεδόν ανύπαρκτη.

Kleines Orchester im Concert
ΔιΦεΜΜ 2015, ©Stratis Kouniaris

Βιογραφικά ποιές είναι οι ρίζες σας στη Λέσβο;

Δανάη: Η γιαγιά μας, δηλαδή η μητέρα της μητέρας μας, είναι από τον Μόλυβο. Από μικρές πηγαίναμε τα καλοκαίρια κοντά της, άρα η Λέσβος αποτελεί μέρος της κοινωνικοποίησής μας. Για εμάς είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις καλοκαιρινές διακοπές, με μιαν αίσθηση απόλαυσης και χαράς. Η επαγγελματική μας ζωή και η κλασική μας κατάρτιση είναι επηρεασμένες έντονα από τη Γερμανία. Θέλαμε να συνδέσουμε μεταξύ τους αυτές τις δυο αισθήσεις ζωής και τις τόσο διαφορετικές εμπειρίες.

Danae Doerke und Kiveli Doerken hinter Flügel
Δανάη και Κυβέλη Ντέρκεν στην παρουσίαση στο Radialsystem Berlin στις 4.4.2016

Μιλήστε μας για τους «δύο ψυχές» που πάλλονται στην καρδιά σας. Ποιά είναι τα ελληνικά, ποιά τα γερμανικά σας στοιχεία; Τι αντίκτυπο έχουν στην καθημερινή σας ζωή και στη μουσική;

Δανάη: Μεγαλώσαμε στη Γερμανία, όπου μας θεωρούν Ελληνίδες, ενώ στην Ελλάδα μας έχουν για Γερμανίδες. Αντιληπτό γίνεται δηλαδή πάντα το απόν στοιχείο. Είμαστε για παράδειγμα φασαριόζες και ζωηρές, πράγμα που μας ξεχωρίζει στη Γερμανία. Και στην Ελλάδα φαντάζει περισσότερο η γερμανική μας πλευρά, η χρονική συνέπεια και η τακτικότητα. Το θεωρούμε ωστόσο μεγάλο προνόμιο να συνδυάζουμε και τις δυο αυτές πλευρές. Όταν συναπαντούν τόσο σημαντικοί αλλά συγχρόνως και διαφορετικοί πολιτισμοί αυτό μας κάνει πιο ανοικτές και μας δίνει μεγαλύτερες δυνατότητες για περαιτέρω ανάπτυξη.

Gruppe Musiker Straßenmusik Molyvos
„Street Music” στον Μόλυβο, ©Daniel Schröter

Ποιό είναι σε καιρό κρίσης το στοιχείο της «κάθαρσης» στην κλασική μουσική;

Κυβέλη: Στα πλαίσια της κρίσης είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μην ξεχνάμε τον πολιτισμό. Ο πολιτισμός αποτελεί βασική ανάγκη σε μια τέτοια περίοδο. Διαθέτει τη δυνατότητα κάθαρσης της ψυχής, μια και η κλασική μουσική είναι κατά μοναδικό τρόπο αγνή και καθάρια. Παραμένει πάντα όπως ήταν την πρώτη ημέρα που γράφτηκε. Δεν μπορεί να καταστραφεί ή να μολυνθεί. Ως εκ τούτου εκπέμπει μια δύναμη, όσο –κατά τη γνώμη μου– τίποτα άλλο στον κόσμο αυτό. Μπορεί να ερμηνευτεί πάντα εκ νέου. Είναι προσωπική αλλά και παγκοσμίως έγκυρη και «μιλάει» έτσι στον καθένα. Κάθε φορά που οι άνθρωποι βρίσκονται σε φάση που απειλείται ολόκληρη η ύπαρξή τους βρίσκουν καταφύγιο στην τέχνη και στον πολιτισμό.

fröhliches Gruppenfoto
Η ομάδα που οργάνωσε το ΔιΦεΜΜ 2015

Τι ρόλο παίζει στο φεστιβάλ σας η συνεργασία με γερμανόφωνους καλλιτέχνες;

Δανάη: Το δίκτυό μας είναι, φυσικά, έντονα γερμανικό. Τα ελληνικά και τα γερμανικά μας στοιχεία θέλουμε να τα κάνουμε ορατά στο φεστιβάλ, γιατί ο συνδυασμός αυτός είναι πραγματικά καλός. Ως εκ τούτου, δεν είναι τυχαίο ότι συμμετάσχουν πολλοί καλλιτέχνες από τον γερμανόφωνο χώρο. Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι συμμετέχουν επίσης και συνάδελφοι από την Ασία και τις ΗΠΑ.

Akkordeonspieler Straßenmusik Molyvos
„Street Music” στον Μόλυβο, ©Daniel Schröter

Ποιό ήταν το έναυσμα για τη δημιουργία του φεστιβάλ;

Κυβέλη: Η ιδέα ήταν παλιά, την είχαμε όταν παίζαμε κλασική μουσική σε επαγγελματικό επίπεδο. Ουσιαστικά δεν έχει να κάνει με τη σημερινή κατάσταση. Για τη Δανάη και μένα ήταν απλά το επιστέγασμα μιας συγκεκριμένης εξέλιξης. Για άλλους από την ομάδα του φεστιβάλ είναι ωστόσο περισσότερο συνδεδεμένη με τη σημερινή πολιτική κατάσταση. Την επιθυμία την είχαμε από καιρό. Και όσο μεγαλώναμε, τόσο περισσότερο αισθανόμαστε την υποχρέωση να κάνουμε κάτι. Ο Δημήτρης Τρύφων, ο τρίτος της ομάδας ίδρυσης του φεστιβάλ, ήταν τελικά καθοριστικός στο να δραστηριοποιηθούμε. Έχει μια φαρμακευτική εταιρεία και αγαπά την κλασική μουσική, αποφάσισε στα δεκαεπτά να μάθει πιάνο και παίζει –για έναν ερασιτέχνη– σε ένα εντυπωσιακό επίπεδο. Αυτός ήταν ο ενθουσιώδης για την ιδέα του φεστιβάλ. Έτσι, τα πράγματα πήραν κάποια στιγμή την πορεία τους.

ergastiri mousiko kleidi

Μετά το πρώτο φεστιβάλ πέρσι ακολουθεί φέτος το δεύτερο. Τι θέλετε να αλλάξετε ή να επιτείνετε, τι θέλετε να τονίσετε περισσότερο; Ποιά είναι τα πρώτα συμπεράσματα, ποιούς νέους στόχους έχετε και πώς θέλετε να συνεχίσετε;

Δανάη: Στο πρώτο φεστιβάλ συνειδητοποιήσαμε ότι θέλουμε να φέρουμε την κλασική μουσική πιο κοντά στα παιδιά και στους νέους του νησιού. Έτσι δημιουργήσαμε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θέλει να μεταφέρει την κλασική μουσική στα σχολεία. Μέχρι στιγμής προσεγγίσαμε με αυτόν τον τρόπο γύρω στα 1700 παιδιά. Κάνουμε στις τάξεις μια εισαγωγή στην κλασική μουσική και μετά παίζουμε ένα κομμάτι ή τα παιδιά παίζουν κάτι για ‘μας. Τους μιλάμε για τη καθημερινή ζωή του μουσικού και δημιουργούμε έτσι μια πρώτη επαφή με έναν άγνωστο γι αυτούς κόσμο. Αυτό είναι πιο ζωντανό από το να ακούν μόνο τον δάσκαλο μουσικής τους.

Kinder beim Festival
Εργαστήρια για παιδιά, ΔιΦεΜΜ 2015, ©Daniel Schröter

Κυβέλη: Ήδη την πρώτη φορά καταλάβαμε το ενδιαφέρον των νέων. Στη Γερμανία η κλασική μουσική έχει για τους νέους το στίγμα του «σοβαρού», του «περίπλοκου» και του «διανοουμενίστικου». Στη Λέσβο τα πράγματα είναι διαφορετικά, δεν υπάρχουν αυτές οι προκαταλήψεις και επιφυλάξεις. Έτσι τα παιδιά ανοίγουν τ’ αυτιά τους και είναι γεμάτα ευχάριστη περιέργεια. Με μεγάλη χαρά είδαμε ότι στις τάξεις υπάρχει πολύ ταλέντο και μουσικότητα. Αλλά δεν είναι πρόθεσή μας να ανακαλύψουμε τους μεγάλους σολίστες. Αυτό που θέλουμε είναι να διευκολύνουμε την πρόσβαση στην κλασική μουσική.

Συνέντευξη: Michaela Prinzinger. Μετάφραση: Α. Τσίγκας. Φωτό: Daniel Schröter, Stratis Kouniaris, Pantelis Thomaidis, Amanda Holmes.

Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)

Σχολιάστε