Ο Παπαδάκης που έγινε Νουριάν

Συνέντευξη με τον Volker Ludwig, θεατρικό συγγραφέα

Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)

Στις 20 Σεπτεμβρίου παρουσιάστηκε στην περίφημη παιδική θεατρική σκηνή Grips του Βερολίνου για τελευταία φορά η ελληνική εκδοχή της θεατρικής επιτυχίας τού Φόλκερ Λούντβιγκ «Ein Fest bei Papadakis» (Μια γιορτή στου Παπαδάκη), που πρωτοανέβηκε το 1973. Ο Βασίλης Κουκαλάνι – και μαζί του βέβαια κι ολόκληρος ο θίασος τού Θεάτρου Πορεία – προσκλήθηκε στη γερμανική πρωτεύουσα για να συμμετάσχει στους εορτασμούς για τα 45 χρόνια παρουσίας που μετράει φέτος το βερολινέζικο αυτό παιδικό κι εφηβικό θέατρο. Το έργο «Μια γιορτή στου Νουριάν», όπως μετονομάστηκε, προέκυψε ως ιδέα, όπως μας ενημερώνει ο Κουκαλάνι στο πρόγραμμα της παράστασης, κατά τη διάρκεια του πρώτου δύσκολου χειμώνα της κρίσης. Ο συλλογικός φόβος και η κατάθλιψη, η επιθετικότητα και η δυσπιστία άρχισαν τότε να εξαπλώνονται με γρήγορους ρυθμούς. Άμεση συνέπεια όλων αυτών ήταν και η αύξηση της ξενοφοβίας. Το πιο ξύπνιο κοινό είναι τα παιδιά, λέει ο Κουκαλάνι. Αυτά είναι που μπορούν και δίνουν φτερά στους ενήλικες.

Cover Schallplatte: Ein Fest für Papadakis

Το έργο «Μια γιορτή στου Παπαδάκη», η κωμωδία που έχει ως θέμα την αντιπαράθεση της γερμανικής οικογένειας Müller με Έλληνες οικονομικούς μετανάστες (τους λεγόμενους γκασταρμπάιτερ) και με μια μικρή Τουρκάλα σε ένα βερολινέζικο κάμπινγκ, έχει διασκευαστεί και παρουσιαστεί από πολλά θέατρα παγκοσμίως. Πώς σας φαίνεται η ελληνική εκδοχή του, που, σημειωτέον, παιζόταν τρία ολόκληρα χρόνια σε ένα σχεδόν κατάμεστο θέατρο;

Πραγματικά υπέροχη, όλοι μας στο Grips ενθουσιαστήκαμε! Ο ηθοποιός που είχε τότε τον ρόλο τού «κυρίου Παπαδάκη» είπε μάλιστα, ότι μπορεί να ήταν και η καλύτερη διασκευή που έχει γίνει ποτέ σε έργο του Grips στο εξωτερικό. Υιοθέτησαν ακριβώς το πνεύμα του Grips – τον ρυθμό, το αστείο, την αμεσότητα, το ταμπεραμέντο. Το έργο βασίζεται άλλωστε πολύ στα συναισθήματα. Δύο φορές μάλιστα το είδα ο ίδιος στην Ελλάδα, ήταν τεράστια επιτυχία. Το Θέατρο Πορεία το παρουσιάζει όπως ακριβώς ανέκαθεν το ονειρευόμουνα.

Gripstheater

Το έργο πρόκειται να ανέβει σύντομα και στην Κρήτη. Θα έρθετε για την πρεμιέρα;

Η πρεμιέρα αναβλήθηκε κι έτσι δυστυχώς δεν θα μπορέσω να παρευρεθώ. Ο λόγος όμως της αναβολής είναι θετικός: η θεατρική ομάδα μπόρεσε να βρει καλύτερο χώρο στο Ηράκλειο για την παράσταση. Αργότερα, τον Ιανουάριο, το έργο θα ταξιδέψει στη Λευκωσία, όπου θα παρουσιαστεί σε συνεργασία με τον Βασίλη Κουκαλάνι και στο Ινστιτούτο Γκαίτε. Εκεί θα πάω οπωσδήποτε. Έχουν εκδηλώσει όμως κι άλλα θέατρα ενδιαφέρον.

Θεωρείστε η καταλυτική δύναμη του παιδικού κι εφηβικού θεάτρου που στοχεύει στη χειραφέτηση των νέων. Τι ρόλο μπορεί να παίξει το θέατρο σε καιρούς κρίσης;

Gripstheater

Ο Βασίλης ανακάλυψε ξανά αυτήν ακριβώς την παλιά δύναμη του θεάτρου Grips, εκείνη δηλαδή της χειραφέτησης και της αντίθεσης σε καθετί το αυταρχικό. Τώρα μάλιστα παίζει ένα ακόμα παλιότερο έργο, το «Τζέλα, Λέλα, Κόρνας και Κλεομένης» (στα γερμανικά Balle, Malle, Hupe und Artur) του 1971. Αυτό γράφτηκε σε μια εποχή όπου τα παιδιά ήταν πολύ πιο καταπιεσμένα απ’ ότι σήμερα. Ο Βασίλης θα το σκηνοθετήσει ως ιστορία μιας παιδικής συμμορίας που ζει σε μια υποβαθμισμένη γειτονιά της Αθήνας και που διεκδικεί το δικαίωμά της στον ελεύθερο χώρο, επιστρατεύοντας το χιούμορ, τη φαντασία και φυσικά και την απειθαρχία. Από την άλλη πλευρά το «Μια γιορτή στου Παπαδάκη» γράφτηκε σε μια εποχή στην οποία οι Γερμανοί έπρεπε να αρχίσουν να συγχνωτίζονται με τους οικονομικούς μετανάστες, τους λεγόμενους γκασταρμπάιτερ. Τώρα είναι οι Έλληνες αυτοί που δέχονται κύματα μεταναστών, ανάμεσά τους επικρατεί παρόμοια ατμόσφαιρα. Είναι λυπηρό το ότι οι καιροί έχουν αλλάξει τόσο λίγο. Τα παλιά αυτά θεατρικά έργα γίνονται, καθώς φαίνεται, και πάλι επίκαιρα. Και τα δύο έργα είναι σαν να γράφτηκαν κομμένα και ραμμένα για την τωρινή κατάσταση στην Ελλάδα.

Το θεατρικό τελειώνει με το τραγούδι «Παιδιά της ίδιας γης». Γιατί, πιστεύετε, πρέπει να ακούει κανείς ξανά και ξανά το τραγούδι αυτό; Πώς γίνεται η ανθρωπότητα να μην βάζει μυαλό;

Wandbild für Gripstheater am Hansaplatz

Η γερμανική εκδοχή του τραγουδιού έχει συμπεριληφθεί σε πάρα πολλά σχολικά βιβλία, κι αυτό είναι σίγουρα μια επιτυχία. Η ελληνική εκδοχή μου φαίνεται δραματικότερη, αλλά είναι επίσης πολύ ωραία. Τα προβλήματα δυστυχώς δεν εξαφανίζονται από μόνα τους… Χάρη στον Βασίλη είχα την ιδέα να διασκευάσω κι εγώ με τη σειρά μου το έργο αυτό. Θα το ξανανεβάσουμε του χρόνου τον Απρίλιο, για πρώτη φορά μετά την τελευταία παράσταση του 1979. Αυτή τη φορά θα παρουσιαστεί σε επεξεργασία ενός Τούρκου σκηνοθέτη, ενώ τη θέση που είχαν τότε οι Έλληνες στο έργο θα την έχουν τώρα οι Τούρκοι. Η ανήλικη καθαρίστρια, που στην αρχική εκδοχή ήταν ένα κορίτσι από την Τουρκία, στην ελληνική μεταφορά γίνεται Πακιστανή, ενώ στο δικό μας νέο ανέβασμα θα είναι τελικά μια νεαρή Ρομά.

Μετάφραση: Μαριάννα Χάλαρη. Φωτό: M. Prinzinger και GRIPS Theater

Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)

Σχολιάστε