Y-Residency: Αθηναίοι καλλιτέχνες προσφέρουν κατάλυμα

Άρθρο του Christoph Berger

Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)

Αθηναίοι καλλιτέχνες προσφέρουν κατάλυμα σε συναδέλφους που θέλουν να ζήσουν και να εργαστούν στην ελληνική πρωτεύουσα για κάποιο χρονικό διάστημα. Ο Christoph Berger παρουσιάζει την καλλιτεχνική πρωτοβουλία Y-Residency στα πλαίσια παράδοσης της Antonia Rahofer στο Πανεπιστήμιο του Σάλτσμπουργκ.

Ας φανταστούμε ένα κοινόβιο που έχει πάντοτε ένα δωμάτιο διαθέσιμο για φίλους από όλο τον κόσμο. Ένα διαρκές πηγαινέλα των πιο διαφορετικών χαρακτήρων, οι οποίοι εκτός από τα απολύτως απαραίτητα στις αποσκευές τους έχουν προπαντός κι ένα σωρό καινούργια πράγματα να συνεισφέρουν. Άνθρωποι από τους οποίους μπορεί κανείς να μάθει, στον ίδιο βαθμό στον οποίο μπορούν και θέλουν κι εκείνοι με τη σειρά τους να μάθουν από τους άλλους.

Αυτή την ιδέα είχαν και οι Αθηναίες και Αθηναίοι Λίνα Δαμουλά, Χριστιάνα Χειραναγνωστάκη, Αντώνης Θεοδωρίδης και Κωνσταντίνος Κουκούλης. Οι ιδρυτές και οι ιδρύτριες του Y-Residency είναι φίλοι και εργάζονται όλοι στον τομέα της φωτογραφίας, του κινηματογράφου (μεταξύ άλλων και του ντοκιμαντέρ) και της παραγωγής βίντεο. Δεν ήταν λίγοι οι καλλιτέχνες και συνάδελφοι φίλοι τους από το εξωτερικό που ήθελαν κάθε τόσο να τους επισκεφθούν στην Αθήνα για να δουλέψουν εκεί για λίγο καιρό· στα μικρά τους διαμερίσματα όμως δεν υπήρχε ποτέ αρκετός χώρος για να τους φιλοξενήσουν όλους ταυτόχρονα.

Y-Residency
©Y-Residency

Το καλοκαίρι του 2014 πήραν λοιπόν την απόφαση να ψάξουν πολύ απλά να βρουν ένα μεγάλο σπίτι με αρκετό χώρο για τους καλλιτέχνες και τις καλλιτέχνιδες, και κυρίως για να συνεργαστούν μεταξύ τους. Τον Νοέμβριο κιόλας του ίδιου έτους η ιδέα έγινε πραγματικότητα με την ενοικίαση ενός σπιτιού στην περιοχή του Γκύζη, που άλλοτε αποτελούσε συνοικία της μεσαίας τάξης, εντωμεταξύ όμως στα χρόνια της κρίσης μετατράπηκε σε μια γειτονιά με άδεια μαγαζιά και διαμερίσματα. Αυτό τον καιρό ωστόσο, λόγω των χαμηλών ενοικίων που προέκυψαν από αυτή την κατάσταση, η περιοχή αρχίζει να ανθίζει και πάλι. Τώρα όλο και πιο συχνά εγκαθίστανται στου Γκύζη νέες οικογένειες και φοιτητές.

Στο μεταξύ η Χριστιάνα, ο Αντώνης και ο Κωνσταντίνος έχουν ανοίξει πανιά για αλλού και έχουν μετακομίσει σε άλλες συνοικίες ή και σε άλλες χώρες. Ο Αντώνης ζει τώρα στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ, ο Κωνσταντίνος στη Λέσβο και η Χριστιάνα ασχολείται με το δικό της πρότζεκτ-ντοκιμαντέρ. Έτσι, άλλαξε και η σύσταση της διαχειριστικής ομάδας του Residency. Στη θέση τους τώρα διευθύνουν το πρότζεκτ της συγκατοίκησης η Λίνα και η Μαρία Γκαλβάν Κόμπο, μια Ισπανίδα καλλιτέχνιδα που ζει εδώ και πέντε χρόνια στην Αθήνα. Οι δυο τους συγκατοικούν τώρα με άλλους έως και τέσσερις καλλιτέχνες στο κομψό αυτό σπίτι, το οποίο χτίστηκε τη δεκαετία του εξήντα και, μαζί με την ταράτσα, εκτείνεται σε τέσσερις ορόφους.

Γιατί όμως όλα αυτά; Γιατί να υποβληθεί κανείς σε αυτή την ταλαιπωρία; Όπως και να ’χει, το πρότζεκτ αυτό, εκτός από όλα εκείνα τα θετικά στοιχεία που το συνοδεύουν, απαιτεί φυσικά και αρκετό προσωπικό κόπο, αφού λειτουργεί και ως μη κερδοσκοπική οργάνωση που οικονομικά τα βγάζει δύσκολα πέρα.

Y-Residency
©Y-Residency

Το κίνητρο της δημιουργίας του Y-Residency εμπεριέχεται στο όνομά του. Το γράμμα Y στα αγγλικά προφέρεται όπως και η ερωτηματική λέξη «why», δηλαδή «γιατί». Η τέχνη, σύμφωνα με τη Λίνα και τη Μαρία, πρωτίστως θέτει ερωτήματα. Σκοπός είναι να ασχοληθεί κανείς με την τέχνη, την κινητικότητα και τον ίδιο τον κόσμο με μια κριτική προσέγγιση, σε οποιαδήποτε πιθανή φόρμα. Η κριτική αυτή προσέγγιση είναι φανερή και στο πρόγραμμα του Y-Residency: οι καλλιτέχνες και οι καλλιτέχνιδες, που προέρχονται από όλο τον κόσμο –για παράδειγμα, η Έμμα Μπενεστάν από τη Γαλλία, η Κριστιάνε Πέσεκ από την Αυστρία, η Ιβάνα Τκάλτσιτς από την Κροατία ή ο Μαρτ Σαμπέρ Βιδάλ από την Ισπανία– δεν συζούν απλώς με τους Έλληνες συναδέλφους τους κάνοντας διακοπές με φίλους και φίλες, αλλά οργανώνουν τακτικά και αναγνώσεις, εργαστήρια, συζητήσεις και παρουσιάσεις. Στο επίκεντρο των εκδηλώσεων αυτών βρίσκεται πάντοτε μια κριτική προσέγγιση των διάφορων πρότζεκτ.

Το Y-Residency ασχολείται με την παγκοσμιοποίηση και αυτοπροσδιορίζεται ως μια πρωτοβουλία με παγκόσμιο πεδίο δράσης, με διασυνοριακό χαρακτήρα. Στόχος είναι να δουλέψουν οι καλλιτέχνες σε παγκόσμιο επίπεδο. Με την πληθώρα πληροφοριών στο διαδίκτυο, τα καλλιτεχνικά έργα αλλάζουν κι εκείνα τις μεθόδους με τις οποίες αναπτύσσονται, τη μορφή και το περιεχόμενό τους. Είναι προφανές ότι γίνεται πλέον απαραίτητο να κινείται κανείς σε διεθνές επίπεδο. Το Y-Residency προσφέρει χώρο για αυτήν ακριβώς τη διεθνικότητα και την ποικιλομορφία. Οι πρωτεργάτες του βλέπουν την Ελλάδα ως έναν κόμβο ανάμεσα στις ανατολικές και τις δυτικές κουλτούρες, προπαντός λόγω της γεωπολιτικής της θέσης, αλλά και από ιστορική άποψη. Αυτό επίσης αντικατοπτρίζεται στο όνομα. Το γράμμα «Y» καλείται «υ-γκρεκ» στις ρομανικές γλώσσες (π.χ. στα γαλλικά), αποδίδοντας έτσι και τη διαγλωσσική σύνδεση με την Ελλάδα.

Y-Residency
©Y-Residency

Στο πρόγραμμα μπορεί ουσιαστικά να πάρει μέρος όποιος/α ασχολείται ενεργά με την τέχνη. Εντελώς ανεξάρτητα από την καταγωγή του ατόμου ή τη φόρμα μέσα από την οποία εκδηλώνεται η κριτική του προσέγγιση.

Δηλώσεις συμμετοχής για όλους τους κλάδους δημιουργίας του προγράμματος γίνονται δεκτές από όλο τον κόσμο και όλο τον χρόνο. Υπάρχει ένας προγραμματισμός βάθους τριών έως έξι μηνών, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται μια συνεχής λειτουργία για το κτήριο του Y-Residency, μιας και δεν επιχορηγείται από κάποιον φορέα. Οι «Y-Residents» επεξεργάζονται κάθε αίτηση όσο το δυνατό γρηγορότερα και αποφασίζουν επίσης ταχύτατα για το ποιος μπορεί να μείνει στο σπίτι και ποιος όχι.

Μακροπρόθεσμα, στόχος του Y-Residency είναι να συνεργαστεί και με άτομα άλλων επιστημονικών και καλλιτεχνικών ειδικοτήτων, όπως ανθρωπολόγους, αρχιτέκτονες ή μεταφραστές. Σημαντικό για το πρόγραμμα, τέλος, είναι να συμμετάσχει στη διαμόρφωση του μέλλοντος της πόλης, μέσω φυσικά και της δυναμικής συμμετοχής του Y-Residency σε αυτό.

Περισσότερες πληροφορίες για την εν λόγω πρωτοβουλία μπορείτε να βρείτε στους ακόλουθους συνδέσμους: www.yresidency.org, facebook.com/yresidency.

Κείμενο: Christoph Berger. Μετάφραση: Μαριάννα Χάλαρη. Φωτογραφίες: ©Y-Residency. Επιμέλεια: Tanner Kauffman Gore, Veronika Fahrengruber.

Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)

Σχολιάστε