Ξανακοιτώντας τις αιώνιες ερωτήσεις που δεν απαντήθηκαν

Συνέντευξη με τον Σωκράτη Μάλαμα, μουσικό

Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)

Συνέντευξη στο diablog.eu παραχώρησε ο Σωκράτης Μάλαμας μιλώντας στην Ευδοξία Μπαλάτσιου για θέματα γύρω από τη μουσική και τη ζωή, με αφορμή την περιοδεία του στη Γερμανία και συγκεκριμένα την εμφάνισή του στο Βερολίνο, στις 7 Απριλίου, στο Kesselhaus. Συναυλίες: 1/4 στη Στουτγάρδη, 3/4 στη Φραγκφούρτη, 5/4 στο Μόναχο.

O Σωκράτης Μάλαμας συγκαταλέγεται στους πλέον γνωστούς και αγαπημένους μουσικούς της γενιάς του. Ζωντανός, ανένδοτος, αυθεντικός, αφοπλιστικά ειλικρινής, γράφει τους στίχους, συνθέτει και ερμηνεύει ο ίδιος τα τραγούδια του. Με την ιδιαιτερότητα της φωνής του και την αμεσότητα των στίχων του έχει δημιουργήσει έναν χαρακτηριστικό ήχο που δεν υπήρχε πριν. Η καλλιτεχνική παρουσία του στη σκηνή εμπνέει μία ολόκληρη γενιά ακροατών και μουσικών.

Ο Σωκράτης Μάλαμας γεννήθηκε στη Χαλκιδική, στο χωριό Συκιά της Σιθωνίας, μεγάλωσε όμως στη Νότια Γερμανία, στην Στουτγκάρδη, όπου μετανάστεψαν οι γονείς του. Επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη έφηβος. Σπούδασε στο Μακεδονικό Ωδείο της Θεσσαλονίκης, στο Ωδείο της Στουτγκάρδης και στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών. Το 1989 ο Νίκος Παπάζογλου  κάνει την ενορχήστρωση και την ηχοληψία στην πρώτη δισκογραφική δουλειά του Σωκράτη Μάλαμα, τις «Ασπρόμαυρες μέρες». Ακολουθούν σχεδόν τριάντα χρόνια πλούσιας παραγωγικότητας, με μεγάλη δισκογραφία και τουρνέ στο εξωτερικό.

Flyer: Sokratis Malamas

Κύριε Μάλαμα, τι θα λέγατε αν χρειαζόταν να συστηθείτε στους ακροατές σας εδώ, ειδικά σ΄αυτούς που δεν κατανοούν τους στίχους των τραγουδιών σας;

Αυτοί που δεν κατανοούν τους στίχους απλούστατα δεν θα κάνουν τον κόπο να έρθουν και στη συναυλία μας, οπότε βρισκόμαστε σε γνώριμο έδαφος …ούτε θα τους συστηθούμε, ούτε θα μας συστηθούν. Πάντως το ουσιαστικό με τα τραγούδια δεν έγκειται στο να κατανοήσουμε τους στίχους όσο στο να νιώσουμε κάτι απ’ τη συναισθηματική ατμόσφαιρα του τραγουδιού. Διαφορετικά θα μελοποιούσαμε μόνο στιχάκια από ημερολόγια και θα ήμασταν πιστοί του αυτονόητου.

Πώς παραμένει κανείς τόσο δημιουργικός όλα αυτά τα χρόνια;

Μάλλον θα πρέπει να είναι κανείς επίμονος και με υπομονή να ξανακοιτάει τις αιώνιες ερωτήσεις που δεν απαντήθηκαν.

Σας εμπνέει ο τόπος που ζείτε;

Ζω παντού και μετακινούμαι πάντα. Συμβαίνει να έχω μια εστία όπου περνάω τον ελεύθερο χρόνο μου με τους δικούς μου ανθρώπους, αλλά τα τραγούδια γράφονται στο δρόμο.

Ποιοι μουσικοί σας κάνουν να ελπίζετε σ΄ένα λαμπρό μέλλον στην Ελλάδα; Ποιο είναι το μήνυμά σας στους νέους μουσικούς που αρχίζουν τώρα να δημιουργούν;

Σε σχέση με το τραγούδι και τη μουσική γενικά περνάμε μια μακρά περίοδο πολύ χαμηλής πτήσης. Από την άλλη, υπάρχουν εκατοντάδες νέα σχήματα και πρόσωπα που ζητούν τρόπο να εκδηλώσουν τη δημιουργική τους έξαψη. Θα τους ευχόμουν καλή συνέχεια, γιατί θα χρειαστούν όλο το κουράγιο που διαθέτουν. Η διαδρομή είναι μεγάλη και οι αντοχές για τους περισσότερους είναι περιορισμένες.

Την πρώτη δισκογραφική σας δουλειά την κάνατε στην δεκαετία του ’80. Χρειαζόμαστε τον πόνο για να κάνουμε εξαιρετική μουσική και κατανοούμε καλύτερα την μουσική αν γνωρίζουμε τι απασχολούσε τον καλλιτέχνη όταν την έγραφε;

Ο πόνος είναι ένα αχρείαστο και πολυδιαφημιζόμενο στοιχείο. Αν και έχει παρατηρηθεί ότι άνθρωποι της τέχνης παρήγαγαν θαυμαστά έργα μέσα από αντίξοες και εχθρικές συνθήκες, αυτό δεν μας διαβεβαιώνει ότι ο πόνος είναι το σταθερό θεμέλιο της γέννησης του ωραίου. Όπως και το αντίθετο. Δεν γίνεται να καταδικάσουμε τη χαρά, αν και έχουμε δει τα προϊόντα της και τα περισσότερα είναι χαζοχαρούμενα σκαριφήματα. Όπως αυτά που αναπαράγονται με επιμονή και μανία από τα μέσα ψυχαγωγίας.

Ποια είναι η ιδανική ανταμοιβή για έναν μουσικό σήμερα;

Το ιδανικό θα ήταν η αποδοχή του έργου του από έναν αριθμό ακροατών έτσι ώστε να υπάρχει μια ισχυρή αλληλεπίδραση.

Είναι η μουσική ο παράδεισος που ψάχνουμε;

Κάτι τέτοιο πίστευαν οι άνθρωποι τη δεκαετία του ’60 όταν άρχισε να προβάλλει η ροκ. Μάλλον δεν ήταν έτσι όπως πίστευαν.

YouTube

Mit dem Laden des Videos akzeptieren Sie die Datenschutzerklärung von YouTube.
Mehr erfahren

Video laden

Είστε ένας θυμωμένος καλλιτέχνης;

Θα μπορούσα να πω ότι πριν από δύο δεκαετίες υπήρχε θυμός. Με το πέρασμα του καιρού καταλαβαίνω ότι η ομίχλη είναι κοινή στο vου όλων των ανθρώπων και πως η ευθύνη για τα στραβά είναι κοινή. Επίσης θα έλεγα ότι όσο πιο πολύ φωνάζει κάποιος τόσο λιγότερο πρόθυμος είναι να δει το δικό του ρόλο μέσα στο λάθος.

Ποια ελπίδα δεν έχετε πια;

Δεν με τρέφουν οι ελπίδες και δεν κρατιέμαι από αυτές.

Το πρώτο εξαιρετικό μουσικό γεγονός στην καριέρα σας;

Η συμμετοχή μου στην ορχήστρα του Νίκου Παπάζογλου ως μουσικός 
κιθαρίστας και τραγουδιστής δικών μου τραγουδιών.

Τι δεν έχετε κάνει ακόμη ως μουσικός;

Ένα αμιγώς μουσικό έργο χωρίς τραγούδια.

Στον τελευταίο σας δίσκο «Κάτοπτρα», έχετε μαζέψει στοιχεία από διάφορα είδη μουσικής.  Συνεργάζεστε με τον τρομπετίστα Παντελή Στόικο, πολύ γνωστό στη νεότερη ελληνική τζαζ σκηνή. Σας αρέσουν οι πειραματισμοί; Είναι δύσκολο να βρει κανείς το σωστό σημείο σ΄ένα τραγούδι όπου μπορεί να μπει η τρομπέτα;

Συνήθως τους ρόλους των οργάνων τους βρίσκουμε δοκιμάζοντας και απορρίπτοντας ό,τι δεν βοηθάει ή δεν ταιριάζει με την υπάρχουσα μελωδία. Θα μπορούσα να πω ότι το ένστικτο και η αισθητική θέση μας υπαγορεύει τι να κάνουμε κάθε φορά, όπως βέβαια και η φαντασία. Οι πειραματισμοί είναι το εργαστήριο από όπου ξεπροβάλλουν τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία.

Πώς εξελίσσεται το έντεχνο τραγούδι;

Δεν είμαι ειδικός επί του έντεχνου. Οι περισσότερες εργασίες μου έχουν μεγαλύτερη σχέση με το λαϊκό τραγούδι και την μπαλάντα παρά με αυτό το νεφελώδες είδος που ονομάζεται έντεχνο και στο οποίο ο καθένας δίνει τον δικό του ορισμό. Άρα δεν είμαι ο καταλληλότερος να απαντήσω.

Ένα τραγούδι που σας συγκίνησε ιδιαίτερα τελευταία;

Ένα τραγούδι που έγραψε ο γιος μου Πέτρος Μάλαμας με τίτλο «Οξυγόνο».

YouTube

Mit dem Laden des Videos akzeptieren Sie die Datenschutzerklärung von YouTube.
Mehr erfahren

Video laden

Θα θέλατε να είχατε γνωρίσει τον Τσιτσάνη προσωπικά;

Πήγαινα στο «ΧΑΡΑΜΑ» που έπαιζε τα τελευταία χρόνια πριν αποχωρήσει 
απ’ τη δουλειά της νύχτας. Τελείωνε σχετικά νωρίς το δικό μας 
πρόγραμμα και έτσι κάθε βράδυ επισκεπτόμουν το δικό του. Δεν μου πέρασε ποτέ από να το νου να τον ενοχλήσω. Μου αρκεί που πρόλαβα να τον ακούσω πολλές φορές.

Tι παίρνετε μαζί σας επιστρέφοντας από μια τουρνέ στο εξωτερικό;

Κάθε φορά είναι και κάτι διαφορετικό. Συνήθως τη γενική αίσθηση της επικοινωνίας με τους ανθρώπους που έρχονται στις παραστάσεις μας.

Συνέντευξη: Ευδοξία Μπαλάτσιου/Σωκράτης Μάλαμας. Φωτό: Γιάννης Μαργετουσάκης.

Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)

Σχολιάστε