«Πολύτιμες ρανίδες αγάπης και γνώσης»

Στη μνήμη του Günter Dietz (1930-2017)

Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)

Στις 13 Μαΐου 2017 έφυγε απ’ τη ζωή πλήρης ημερών στο σπίτι του στη Χαϊδελβέργη ο Günter Dietz, κλασικός φιλόλογος, ποιητής και μεταφραστής, μεταξύ άλλων του Ελύτη, του Σεφέρη και του Ρίτσου, έχοντας ζήσει μια ζωή γεμάτη βιώματα και επιτεύγματα. Μέχρι την τελευταία του πνοή ήταν στο πλευρό του η αγαπημένη του σύζυγος Χίλντεγκαρντ.

Γεννημένος το 1930 στην Καρλσρούη, έζησε παιδί τον πόλεμο και την καταστροφή της γενέτειράς του. Σπούδασε Κλασική και Γερμανική Φιλολογία και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ και αμέσως μετά, το 1958 διορίστηκε καθηγητής στη Γερμανική Σχολή Αθηνών, όπου τον είχε καλέσει ο πρώτος διευθυντής μετά την επαναλειτουργία της Σχολής, ο Χέλμουτ Φλούμε. Οι εμπειρίες που απέκτησε κατά την παραμονή του σε μια «Χώρα του Νότου» του σήμερα, όπου έμεινε μέχρι το 1964, σημάδεψαν έντονα τον ίδιο και τη ζωή του, αλλά και το έργο του.

s/w-Foto: Gruppenfoto mit Günther Dietz und Ehefrau
Ο Günter Dietz (2ος από δεξιά) και η γυναίκα του (3η από δεξιά) στην Παιανία Αττικής, αρχές της δεκαετίας του ΄60. ©Αρχείο της Τένιας Παπαδάκη

Αυτές αποτέλεσαν και τη χρονική αφετηρία της ενασχόλησής του με τη μετάφραση της σύγχρονης ελληνικής ποίησης και πεζογραφίας προς τα γερμανικά. Έτσι, στα τέλη της δεκαετίας του ’60, κυκλοφόρησε το «Άξιον Εστί» του Ελύτη στη Γερμανία, ένας πολύτιμος μεταφραστικός θησαυρός, δέκα χρόνια πριν γίνει ευρύτερα γνωστός και εκεί ο ποιητής, όταν διακρίθηκε με το βραβείο Νόμπελ. Το 2001 κυκλοφόρησε μια αναθεωρημένη έκδοση της εν λόγω μετάφρασης από τον εκδοτικό οίκο Elfenbein με έδρα το Βερολίνο.

Ο Dietz διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Καρλσρούη, ως καθηγητής του κλασικού Γυμνασίου Bismarck μέχρι το 1972, όταν ανέλαβε τη θέση του διευθυντή στο κλασικό Γυμνάσιο Kurfürst Friedrich στη Χαϊδελβέργη, καθώς η διδασκαλία και η παρουσία του υπήρξε καθοριστικής σημασίας για τους μαθητές του και στα δυο σχολεία. Μετά τη συνταξιοδότησή του το 1993 επικεντρώθηκε στο πολύπλευρο έργο του όχι μόνο ως κλασικός φιλόλογος (π.χ. «Menschenwürde bei Homer», 2001· «Grenzsituationen und neues Ethos», 2005) ή ποιητής (πιο πρόσφατη κυκλοφορία: «Wundpsalmen. Ausgewählte Gedichte», 2004), αλλά και σαν μεταφραστής. Καταπιάστηκε εκ νέου με τη μετάφραση διαφόρων έργων, για παράδειγμα «Τα όνειρα» και «Ο ήλιος ο ηλιάτορας» του Ελύτη ή οι «Μαρτυρίες» του Ρίτσου, προσθέτοντας κάθε φορά δικές του παρατηρήσεις, ερμηνευτικές προσεγγίσεις και σχόλια. Τα ελληνικά υπήρξαν ανέκαθεν γι’ αυτόν «η θεμελιώδης γλώσσα  της Ευρώπης». Το 2005 του απονεμήθηκε το Ελληνογερμανικό Βραβείο Μετάφρασης για το σύνολο του μεταφραστικού του έργου.

Πέρα από αυτό το έργο αφήνει πίσω την οικογένειά του και συναδέλφους που τρέφουν μεγάλη εκτίμηση για το πρόσωπό του, καθώς και πολλούς μαθητές σε Αθήνα, Καρλσρούη και Χαϊδελβέργη, οι οποίοι διατήρησαν επαφή μαζί του με διάφορους τρόπους, ακόμα και πολλά χρόνια μετά την αποφοίτησή τους. Ο Günter Dietz θα μείνει πάντοτε χαραγμένος στη μνήμη μας ως πηγή έμπνευσης, ρήτορας και σημαίνουσα προσωπικότητα των διαπολιτισμικών σχέσεων μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας.

Κείμενο: A. Schellinger, Φωτό: ©Αρχείο της Τένιας Παπαδάκη, Αρχείο της H. Dietz

Αυτή η καταχώρηση είναι διαθέσιμη και στα: Deutsch (Γερμανικά)

Σχολιάστε